W spotkaniu uczestniczył Albert Gryszczuk - prezes Zgorzeleckiego Klastra Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej ZKlaster, Wojciech Błasiak - burmistrz Bogatyni, Artur Bieliński - starosta zgorzelecki, Sławomir Wochna - dyrektor Kopalni Turów.
W ramach projektu powstaje 55 MW farma fotowoltaiczna, która wraz z już działającą instalacją o mocy 21 MW jest największą tego typu inwestycją w Polsce, a także sieć energetyczna, która będzie funkcjonować jako OSDn. Inwestorami odpowiednio są firmy OZE Holding oraz Gepol Dystrybucja. Oba podmioty należą do klastra energii Zklaster.
Obszar farmy zajmuje 2 tys. hektarów (2 800 boisk piłkarskich) i zainstalowano już na nim 250 tys. paneli fotowoltaicznych. Waga wszystkich konstrukcji to 2,5 tys. ton, a całość łączą linie energetyczne, do budowy których wykorzystano setki kilometrów kabli. Finalne plany obejmują budowę odnawialnych źródeł energii o mocy aż 500 MW - dokładnie tyle ma duży blok energetyczny normalnej elektrowni, którego koszt to 4,5 mld PLN. Taka moc OZE wystarcza do zaspokojenia zapotrzebowania na energię w rejonie Zgorzelca i okolic.
Jestem pełen uznania dla osiągnięć i skuteczności pana Alberta Gryszczuka prezesa Zklastra. Można powiedzieć, że jest liderem nie tylko założonego przez siebie Zklastra, ale także jako prezes Krajowej Izby Klastrów Energii także liderem środowiska klastrów energii w skali kraju. Chcielibyśmy przedstawić tutejszą inwestycję jako modelowy przykład, który można by powielać w innych miejscach w Polsce. Klastry energii stają się istotnym elementem systemu energetycznego na mapie energetycznej naszego kraju – powiedział wiceminister Ireneusz Zyska.
Ireneusz Zyska wiceminister klimatu i pełnomocnik rządu do spraw OZE / fot. ZKlaster
Na spotkaniu pełnomocnik rządu do spraw OZE poinformował o planach utworzenia Europejskiego Instytut Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej z siedzibą w Katowicach.
Jako największy beneficjent programów związanych z transformacją, Polska powinna przejąć inicjatywę w tym zakresie, w skali całej Unii Europejskiej. Życzylibyśmy sobie, aby Instytut Sprawiedliwej Transformacji skupiał najlepszych polskich i europejskich ekspertów, zajmując się programowaniem transformacji w poszczególnych regionach – dodał wiceminister.
Zależy nam na tym, żeby rozwijać odnawialne źródła energii. W tej chwili. zgodnie z komunikatem Polskich Sieci Elektroenergetycznych, sprzed dwóch tygodni, moc zainstalowana w fotowoltaice to 1,8 GW. Chcielibyśmy, żeby do roku 2025 ta moc zwiększyła się do wielkości, co najmniej, 7 GW. Mamy niepowtarzalną, historyczną szansę, w oparciu sformułowaną w Komisji Europejskiej politykę Nowego Zielonego Ładu i definiowane w tej chwili instrumenty finansowe, aby w Polsce przeprowadzić sprawiedliwą transformację energetyczną, której fundamentem będą inwestycje w OZE – dodał Ireneusz Zyska.
Wizyta wiceministra Ireneusza Zyski na farmie fotowoltaicznej w Ręczynie / fot. ZKlaster
Po kilku spotkaniach z przedstawicielami ZKlastra, było dla nas oczywiste, że jest to dla nas odpowiedni partner. Do przyłączenia się do tego klastra skłoniła nas, przede wszystkim, jego skuteczność oraz efektywne działania. Z zainteresowaniem śledziliśmy kolejne doniesienia medialne o sukcesach Alberta Gryszczuka i podmiotów z nim współpracujących. Nasze otwarcie na energię odnawialną nie wynika jedynie z ogólnoświatowego trendu. Uważamy, że mając takiego partnera jak ZKlaster będziemy w stanie obniżyć koszty poboru i zużycia energii w gminie. Obecnie roczny budżet Bogatyni na wydatki związane z energią, to blisko 2 miliony złotych. Z samego faktu kupna energii odnawialnej, bezpośrednio od jej producentów, wynika korzyść i oszczędność. Dodatkowym bodźcem do współpracy z ZKlastrem jest jego zdolność do przyciągania kolejnych partnerów. Pamiętajmy, że każdy podmiot, realizujący inwestycje w klastrze musi być zarejestrowany na jego terenie – powiedział burmistrz Bogatyni Wojciech Błasiak.
Albert Gryszczuk, prezes ZKlastra / fot. ZKlaster
Bardzo dziękujemy za wizytę Panu Ministrowi, tym bardziej że nasz projekt został wsparty przez Ministerstwo Klimatu kwotą ponad 30 milionów złotych, w ramach programu POIiŚ 2014-2020. Od trzech lat prowadzimy działania w kierunku transformacji naszego regionu i farma, na której dzisiaj jesteśmy, jest jednym z naszych sztandarowych projektów. Będziemy rozwijać tę inwestycję do poziomu 500 MW, ponieważ mamy świadomość potrzeby zabezpieczenia energetycznych potrzeb mieszkańców obszaru Bogatyni, Zgorzelca, Jeleniej Góry i Legnicy. Już teraz jesteśmy w stanie zapewnić energię dla 30 tysięcy gospodarstw domowych. Docelowo będzie to 100 tysięcy. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że przygotowujemy strategię transformacji Powiatu Zgorzeleckiego, która obejmuje szereg działań mających zmienić gospodarczo i społecznie nasz region. Odnawialne Źródła Energii to nie jedyny kierunek aktywności ZKlastra. W naszym Hubie Innowacji kładziemy nacisk na rozwój nowych technologii związanych na przykład z elektromobilnością czy magazynowaniem energii – zakończył Albert Gryszczuk, prezes ZKlastra.
Transformacja energetyczna regionu Turoszowa
Klaster Zgorzelecki to ekosystem blisko stu podmiotów, które wspólnie działają na rzecz transformacji regionu Turoszowa. To właśnie w ramach ZKlastra przygotowywana jest strategia dla części obszaru Dolnego Śląska, która dotyczy wszystkich aspektów życia i gospodarki. ZKlaster nie skupia się jedynie na OZE, chociaż na tym polu ma znakomite efekty. Pamiętać należy, że członkami klastra są spółki innowacyjne i start-upy, wśród których wyróżnia się E-Power Control, prowadząca działalność w zakresie przełomowej technologii magazynowania energii i wytwarzania dużych mocy obliczeniowych. ZKlaster posiada też klastrowy Hub Innowacji, w którym firma Innovation AG stworzyła m.in. pierwszy w Polsce terenowy pojazd elektryczny, na zasadzie ekokonwersji używanego LandRover.
Przedstawiciele Klastra Zgorzeleckiego współpracują ściśle w Brukseli z Platformą Transformacji Regionów Górniczych. Jak wiadomo, w ramach tego programu Komisji Europejskiej, na transformację m.in. takich terenów jak obszar Bogatyni i Zgorzelca, docelowo ma być rozdysponowanych blisko 7,5 mld euro. Platforma jest kluczową częścią inicjatywy dotyczącej transformacji regionów intensywnie wykorzystujących węgiel, zawartej jako element pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”. Pod koniec zeszłego roku, przedstawiciele władz samorządowych i zarazem członkowie ZKlastra, przygotowali porozumienie, na bazie którego powstał Komitet Transformacji Regionu Worka Turoszowskiego. Jego rolą jest działanie na rzecz transformacji regionu węglowego, zgodnie z wymogami prawa krajowego i międzynarodowego, przy współpracy z Komisją Europejską, właśnie w ramach Platformy Regionów Górniczych w Transformacji. Inicjatorem powstania Komitetu był Zarząd Starostwa Powiatowego w Zgorzelcu. Jednym z najważniejszych zadań, do których powołano Komitet jest koordynowanie pozyskiwania i wykorzystywanie funduszy przeznaczonych na cele związane z transformacją obszaru węglowego. Aktualnie współpraca z Komisją Europejską z jednej strony, a lokalnymi samorządami z drugiej, jest jednym z najważniejszych wyzwań dla ZKlastra. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego przyjął już 5 klastrowych projektów transformacyjnych. Dotyczą one samo-bilansowania energetycznego regionu, edukacji, a w szczególności tworzenia nowych kadr i przekwalifikowywania pracowników, rozwoju turystyki oraz oczywiście rozwoju nowych źródeł energii.
Najważniejszym osiągnięciem jest stworzenie i przyjęcie strategii dla obszaru Turoszowa, obejmującej plan działań dla całego powiatu zgorzeleckiego. Ujęto w niej nie tylko aspekty transformacji energetycznej, ale też ogólnego rozwoju powiatu i przyciągania nowych inwestorów.
Z dotychczasowej współpracy Klastra Zgorzeleckiego z administracją publiczną wynika, że priorytetem dla Dolnego Śląska jest stworzenie strategii dla wszystkich regionów węglowych na terenie województwa. Powinny one zawierać sposoby na zarządzenie zmianą w zakresie
energetyki, ale także zmianą społeczną i gospodarczą. Pozwoli to skorzystać z środków, które będą przeznaczone na transformację. Strategia dla obszaru Dolnego Śląska, za który odpowiada ZKlaster, powstanie do końca roku.
